Cięcie plazmowe – nowoczesna technologia obróbki metalu

Co to jest cięcie plazmowe?

Cięcie plazmowe to proces termicznego rozdzielania metali przewodzących prąd za pomocą plazmy, czyli silnie zjonizowanego gazu o bardzo wysokiej temperaturze. Plazma powstaje, gdy gaz (np. powietrze, azot, tlen lub argon) zostanie przepuszczony przez łuk elektryczny pomiędzy elektrodą a obrabianym materiałem. Temperatura strumienia plazmy może dochodzić nawet do 30 000 °C, co umożliwia topienie i wyrzucanie metalu z miejsca cięcia.

Zastosowanie

• Przemysł metalowy i konstrukcyjny – cięcie blach, rur, profili stalowych.
• Naprawy i serwis – szybkie cięcie części stalowych, rozdzielanie elementów konstrukcji.
• Warsztaty motoryzacyjne – usuwanie elementów karoserii, cięcie ram, tłumików, blach.
• Produkcja ogrodzeń, maszyn i konstrukcji stalowych.
• Prace artystyczne i dekoracyjne w metalu – tworzenie wzorów i kształtów z blach.

Jakie metale można ciąć plazmą?

• Stal czarna (konstrukcyjna)
• Stal nierdzewna (INOX)
• Aluminium
• Miedź i mosiądz
• Żeliwo (z pewnymi ograniczeniami)

Zalety cięcia plazmowego

• Bardzo szybkie cięcie — nawet kilka razy szybsze niż metodą tlenową.
• Precyzyjna krawędź – czyste cięcie, mała strefa wpływu ciepła.
• Bez konieczności używania gazów palnych (wystarczy powietrze).
• Możliwość cięcia nawet grubych materiałów – w zależności od mocy urządzenia (od kilku do kilkudziesięciu milimetrów).
• Łatwa obsługa – wystarczy zasilanie elektryczne i sprężone powietrze.

Wymagania i bezpieczeństwo

Podczas cięcia plazmowego powstaje łuk elektryczny, promieniowanie UV, hałas i iskry, dlatego należy stosować:

• maskę spawalniczą z automatycznym filtrem,
• rękawice ochronne i odzież roboczą,
• wentylację lub odciąg oparów,
• ochronę słuchu w zamkniętych pomieszczeniach.

Parametry, które wpływają na jakość cięcia

• Natężenie prądu (A) – decyduje o głębokości i prędkości cięcia,
• Rodzaj gazu – wpływa na jakość i czystość krawędzi,
• Odległość palnika od materiału,
• Prędkość posuwu,
• Stan dyszy i elektrody (zużycie wpływa na jakość łuku).

Sprzęt i wyposażenie

• Przecinarka plazmowa (plazma) – źródło prądu, które wytwarza łuk elektryczny i jonizuje gaz.
  
  Nowoczesne modele to urządzenia inwertorowe, które są lekkie, energooszczędne i łatwe w transporcie.
• Palnik plazmowy (uchwyt) – końcówka robocza, przez którą przepływa gaz i łuk plazmy.
  
  W jego wnętrzu znajduje się elektroda (zazwyczaj wolframowa lub hafnowa) oraz dysza, które wymagają okresowej wymiany.
• Sprężarka powietrza – niezbędna do wytworzenia strumienia gazu roboczego (najczęściej zwykłe powietrze).
  Wydajność sprężarki powinna być dostosowana do wymagań przecinarki (zazwyczaj ok. 150–300 l/min).
• Przewody zasilające i masowy (uziemienie) – do podłączenia urządzenia i zapewnienia obiegu prądu w obwodzie.
• Źródło zasilania elektrycznego – 230 V (dla mniejszych przecinarek) lub 400 V (dla profesjonalnych).
• Przyłbica spawalnicza – chroni oczy i twarz przed silnym światłem łuku i iskrami.